Ομιλία στην εκδήλωση της 8-10-2016 στο Κουστογέρακο,
για το ολοκαύτωμα των χωριών Μονής, Λιβαδά και Κουστογέρακου το Σεπτέμβριο του 1943.
Η εκδήλωση διοργανώθηκε από το Δήμο Καντάνου-Σελίνου και τον Πολιτιστικό σύλλογο Κουστογεράκου.
Η εκδήλωση διοργανώθηκε από το Δήμο Καντάνου-Σελίνου και τον Πολιτιστικό σύλλογο Κουστογεράκου.
Του
Λουκά Μπασιά*
Εβδομήντα
τρία χρόνια συμπληρώθηκαν αυτές τις
μέρες από τότε που οι Γερμανικές κατοχικές δυνάμεις κατέστρεψαν ολοκληρωτικά τα
τρία μαρτυρικά χωριά, τη Μονή, το Λιβαδά
και το Κουστογέρακο, το Σεπτέμβριο του 1943.
Τα τρία
χωριά κατοικούνταν από ανθρώπους που
διακρινόντουσαν πάντα για την αγωνιστική τους αρετή. Ποτέ δεν εφησύχαζαν κάτω
από την δουλεία των εκάστοτε κατακτητών. Γι αυτό και κατά τη διάρκεια των διαφόρων ιστορικών
περιόδων έχουν να παρουσιάσουν πλούσια επαναστατική δράση.
Κατά
την εποχή της Ενετοκρατίας χαρακτηριστική και ευρύτατα γνωστή είναι η επανάσταση
του 1526-1528 με αρχηγό της τον Γεώργιο Καντανολέων.
Στις
επαναστάσεις εναντίον των Τούρκων κατακτητών, τα τρία χωριά έχουν να παρουσιάσουν αξιόλογη δράση
και ανέδειξαν ηρωικούς αρχηγούς , οπλαρχηγούς και πολεμιστές.
Δίπλα
στον Αγιο Νικόλαο του χωριού Μονής
έγιναν τουλάχιστον δύο φορές συγκεντρώσεις Σελινιωτών οργανωμένες από
τον επίσκοπο Μελχισεδέκ, που ήλθε για να τους μυήσει στην Φιλική εταιρεία. Οι
άνθρωποι αυτοί χωρίς να φοβηθούν τον δυνάστη συμμετείχαν στις μυστικές εκείνες
κινήσεις προκειμένου να αποκτήσουν την ελευθερία τους. Ακολούθησε η προδοσία από
ντόπιο Τούρκο και ο μαρτυρικός θάνατος του επισκόπου. Σήμερα έχει γίνει η αγιοποίηση του από την εκκλησία μας.
Μεγάλη
προσφορά είχαν επίσης οι κάτοικοι των τριών χωριών και στους άλλους εθνικούς αγώνες,
όπως στο Μακεδονικό, στον Ηπειρωτικό, τη Μικρασιατική εκστρατεία και τον Ελληνοϊταλικό
πόλεμο του 1940-1941.
Δραματική
περίοδος για τα 3 χωριά υπήρξε η Γερμανική κατοχή.
Οι
κάτοικοι των τριών χωριών, αντάξιοι των προγόνων τους, κατά την διάρκεια της χρονικής
αυτής περιόδου, επέδειξαν μεγάλη αντιστασιακή δράση, για αυτό και υπέστησαν
πολλές και μεγάλες ζημίες και καταστροφές και πλήρωσαν βαρύ τίμημα αίματος.
Από
τότε που άρχισε η Μάχη της Κρήτης όσοι είχαν όπλα συμμετείχαν στις μάχες στην
περιοχή του Φαραγγιού της Καντάνου, στα Φλώρια και σε άλλες γειτονικές περιοχές για να αντιμετωπίσουν τον εχθρό.
Αλλοι,
που βρέθηκαν κοντά στα Χανιά, πολέμησαν σε περιοχές του κάμπου των Χανίων όπου
γινόντουσαν οι ρίψεις των αλεξιπτωτιστών.
Όταν
ολοκληρώθηκε η κατάληψη της Κρήτης, οι κάτοικοι των τριών χωριών δεν έμειναν
αδρανείς απέναντι στις σκληρές μέρες που τους περίμεναν. Από την πρώτη στιγμή
σκέφτηκαν πως θα απαλλαγούν από την
δουλεία που τους επιβλήθηκε και στο ποιές
ενέργειες θα έπρεπε να κάνουν για να αντισταθούν στον εχθρό.
Από τις ακτές της κοινότητας Σούγιας, τους
μήνες που ακολούθησαν τη Μάχη της Κρήτης, αλλά και αργότερα, έφυγε για την Μέση Ανατολή πολύ μεγάλος
αριθμός συμμάχων στρατιωτών, δηλαδή Αγγλων, Αυστραλών και Νεοζηλανδών. Οι
κάτοικοι της περιοχής, τους φιλοξένησαν, τους περιέθαλψαν και τους βοήθησαν να διαφύγουν, παρά τους πολύ μεγάλους
κινδύνους που διέτρεχαν.
Ακολουθεί η πρώτη γερμανική εξόρμηση που έγινε στις
αρχές του Σεπτεμβρίου του 1941. Χιλιάδες Γερμανοί στρατιώτες εξερευνούν μεταξύ
των άλλων περιοχών του νομού και μεγάλο μέρος του Σελίνου. Στην εξόρμηση αυτή
συνελήφθησαν και πολλοί Σελινιώτες, αρκετοί
από τους οποίους εκτελέστηκαν στην Παλαιόχωρα, την Αγιά και τα Σφακιά.
Κινήσεις
και σκέψεις για δημιουργία αντίστασης στο Σέλινο , αναφέρονται σε διάφορες
μαρτυρίες κατοίκων της περιοχής.
Πράγματι
στην περιοχή του Σελίνου, από το πρώτο
διάστημα της κατοχής, δημιουργείται οργανωμένη αντίσταση κατά του εχθρού, η οποία μάλιστα
είχε επαφή και σύνδεση με την εξόριστη Ελληνική Κυβέρνηση στη Μέση Ανατολή. Η ορκωμοσία 109 ανταρτών
στην εκκλησία της «Παναγίας της Κεράς» του χωριού Μονής στις 10-1-1942 είναι
σχετική με το γεγονός αυτό.
Το Νοέμβριο
του 1942 εγκαθίσταται φυλάκιο με
ασύρματο στο βουνό κοντά στο Λιβαδά και το Κουστογέρακο. Σκοπός του η συλλογή
πληροφοριών και η μετάδοση τους στο Συμμαχικό Στρατηγείο στη Μέση Ανατολή.
Λίγο
αργότερα, στο τέλος της άνοιξης του
1943, εγκαθίσταται και άλλο φυλάκιο στην Μαδάρα πάνω από το Κουστογέρακο, από
τον άγγλο ταγματάρχη αντιπρόσωπο του συμμαχικού
στρατηγείου.
Σύμφωνα
με όσα γράφει ο ίδιος σε κείμενο του το
1943, είχε σαν αντικείμενο την προπαγάνδα,
τα σαμποτάζ και την οργάνωση.
Τα
φυλάκια αυτά επανδρωμένα κυρίως από κατοίκους των χωριών της περιοχής, μετέδιδαν με τους ασυρμάτους που διέθεταν, τις
πληροφορίες που τους ζητούσε το Συμμαχικό Στρατηγείο. Επίσης μετέφεραν τις
εντολές του Συμμαχικού Στρατηγείου . Γι αυτό συνεργαζόντουσαν στενά με τις αντιστασιακές οργανώσεις ΕΟΚ και ΕΑΜ αλλά και τις ανταρτικές ομάδες που δρούσαν στο Νομό
Χανίων.
Εξετάζοντας σήμερα τις
εκθέσεις και άλλα κείμενα της εποχής που διασώθηκαν, που είχαν τότε αποσταλεί
στο Συμμαχικό στρατηγείο, θα διαπιστώσουμε εύκολα το σπουδαίο έργο που γινόταν
με την οργάνωση αυτή της αντίστασης.
Σύμφωνα με μαρτυρίες
ανθρώπων που έζησαν τα γεγονότα, τον
Σεπτέμβριο 1943 το Συμμαχικό Στρατηγείο
Μέσης Ανατολής έστειλε στο Σέλινο οπλισμό στους αντάρτες και άλλα εφόδια αναγκαία
για το έργο τους.
Αυτό βεβαιώνουν και εκθέσεις
της εποχής εκείνης άγγλων στρατιωτικών που υπηρετούσαν στα φυλάκια στη Μαδάρα,
και υπάρχουν στα βρετανικά αρχεία. Οτι δηλαδή στις 18 Σεπτεμβρίου 1943 έγινε ρίψη οπλισμού και ιματισμού για τους αντάρτες
από αεροπλάνα. Η ρίψη έγινε στην περιοχή
της Αχλάδας πάνω από το Κουστογέρακο. Ακολούθησε η διανομή που έγινε μεταξύ 19
και 24 Σεπτεμβρίου. Ακολουθούν και άλλες ρίψεις από αεροπλάνα που έγιναν τους
επόμενους μήνες όπως π.χ. στις 10 Νοεμβρίου 1943 και στις 10 Δεκεμβρίου 1943 . Επίσης,
κυρίως το 1944, μεταφέρονται πολεμικά και άλλα υλικά με τα πλωτά μέσα. Μερικά από τα υλικά αυτά αποθηκεύονται
σε μυστικές αποθήκες – σπηλιές δίπλα στην θάλασσα και άλλα μεταφέρονται στο
βουνό και από εκεί διανέμονται στους αποδέκτες τους.
Οι
Γερμανοί έμαθαν για τις δραστηριότητες αυτές των ανταρτών στην περιοχή. Ετσι λίγες μόνο μέρες αργότερα μετά την αεροπορική ρίψη υλικών της 18 Σεπτεμβρίου, εξορμούν
κατά των τριών χωριών, προκειμένου να τα καταστρέψουν. Η ημερομηνία της εξόρμησης
σύμφωνα με ορισμένους ήταν η 30
Σεπτεμβρίου. Κατά άλλους όμως ήταν η 29
Σεπτεμβρίου.
Χρησιμοποιούν ισχυρές στρατιωτικές δυνάμεις και έχουν αεροπορική
υποστήριξη. Ο αριθμός των Γερμανικών δυνάμεων που εξόρμησαν κατά των τριών
χωριών πρέπει να ήταν πολύ μεγάλος. Από
εκθέσεις η μαρτυρίες που υπάρχουν, άλλοι
αναφέρουν για 1000 στρατιώτες, άλλοι για 2000, άλλοι για 3000 και άλλοι για
περισσότερους.
Αλλά
και ο αντισυνταγματάρχης T. J.
DUNBABIN, που ήταν ο Αρχηγός της Συμμαχικής αποστολής στην Κρήτη κατά την
διάρκεια της Γερμανικής κατοχής, αναφέρει σε έκθεση του ότι οι Γερμανοί
προέβησαν σε μεγάλης κλίμακας επιχειρήσεις με αεροπορική υποστήριξη.
Το
χωριό Κουστογέρακο οι κατοχικές δυνάμεις το κύκλωσαν από την προηγούμενη νύκτα της επίθεσης. Δεν κατάφεραν όμως να συλλάβουν
τους άνδρες του χωριού, γιατί αυτοί κάθε βράδυ κοιμόντουσαν έξω από τα σπίτια
τους επειδή υποπτεύονταν ότι θα συνέβαινε αυτό που πράγματι συνέβη.
Όμως οι Γερμανοί μπαίνοντας
στο χωριό συγκέντρωσαν πολλά γυναικόπαιδα, τα οποία και οδήγησαν στο κέντρο του. Παράλληλα είχαν αρχίσει να καίνε τα σπίτια, ενώ τα αεροπλάνα
βομβάρδιζαν την περιοχή και των τριών χωριών. Εβαλαν τα γυναικόπαιδα στην γραμμή
και ετοιμαζόντουσαν να τα εκτελέσουν με πολυβόλο. Τότε οι αντάρτες , που
έβλεπαν τις γυναίκες και τα παιδιά τους να εκτελούνται, επενέβησαν από κοντινή
κορυφή από όπου μπορούσαν να βλέπουν τις
κινήσεις του εχθρού. Εβαλαν κατά του εκτελεστή τον οποίο εξουδετέρωσαν. Ετσι ο
εχθρός δεν μπόρεσε να ολοκληρώσει το απαίσιο
έργο του. Εκτελέστηκαν όμως οι:
Αναστασάκη Χρυσή
Πατεράκη Ευτυχία
Πατεράκη Ελένη
Μυριζάκη Ελευθερία
Μελάκη Βασιλική
Επίσης την ίδια μέρα εκτελέστηκε
κοντά στην εκκλησία του χωριού η ηλικιωμένη Μυριζάκη Χαρίκλεια.
Ακολούθως οι αντάρτες που
παρακολουθούσαν από τις γειτονικές κορυφές επετέθησαν εναντίον των Γερμανών στρατιωτών
και τους ανάγκασαν να υποχωρήσουν και να τραπούν σε φυγή.
Τα γυναικόπαιδα του
χωριού που γλύτωσαν την εκτέλεση κατόρθωσαν να διαφύγουν και να διασκορπιστούν
άλλα στα γειτονικά χωριά και άλλα προς της Μαδάρα, όπου τα πήραν μαζί τους οι αντάρτες, για να τα
βοηθήσουν να μεταβούν τελικά και αυτά στα γειτονικά χωριά.
Το πρωί της πρώτης ημέρας της επίθεσης οι Γερμανοί εκτέλεσαν και τους παρακάτω ηλικιωμένους :
Πατεράκη Αντώνιο
Πατεράκη Νικόλαο
Τζατζιμάκη Πέτρο
όταν τους συνάντησαν
σε περιοχές έξω από το χωριό.
Το χωριό Λιβαδάς είχε και
αυτό κυκλωθεί από την προηγούμενη νύκτα
της επίθεσης. Ευτυχώς το βράδυ της προηγούμενης ημέρας οι περισσότεροι άνδρες του χωριού δεν επέστρεψαν μέσα στο χωριό και κοιμήθηκαν έξω.
Ετσι δεν βρέθηκαν στα σπίτια τους για να
εγκλωβιστούν. Πολλοί από αυτούς είχαν μεταβεί την προηγούμενη της επίθεσης στο
χωριό Καμάρια όπου βρισκόταν ένας τραυματισμένος χωριανός τους.
Οι γερμανοί όμως συνέλαβαν
τα περισσότερα γυναικόπαιδα του χωριού και τα έκλεισαν σε ένα σπίτι. Εκεί
εκτέλεσαν την νεαρή Αμαλία Τσουρή, και τραυμάτισαν σοβαρά την επίσης νεαρή
Μαίρη Σειραδάκη.
Την τραυματισμένη αυτή
κοπέλα την εκτέλεσαν αργότερα μέσα στο χωριό.
Τελικά οδήγησαν τα
συλληφθέντα γυναικόπαιδα με τα πόδια
στην Σούγια. Μαρτυρία αναφέρει πως στο
δρόμο προς τη Σούγια οι Γερμανοί έδειχναν στα γυναικόπαιδα το δάσος στα «Μαχιά» και τους έλεγαν ότι αν οι
άντρες της περιοχής τους χτυπήσουν, θα τα
έβαζαν όλα μέσα στο δάσος για να τα
έκαιγαν ζωντανά.
Από την Σούγια και μέσω Παλαιόχωρας οδήγησαν τα γυναικόπαιδα στις φυλακές Αγιάς όπου τα κράτησαν για αρκετό
χρονικό διάστημα και υπέστησαν μεγάλα δεινά.
Στο χωριό Λιβαδάς
σκοτώθηκαν επίσης τότε από τους Γερμανούς οι ηλικιωμένοι άνδρες Παπαδερός
Ιωάννης και Σειραδάκης Ιωάννης
Στο χωριό Μονή οι Γερμανοί
δεν είχαν προβεί σε κύκλωση της περιοχής από την προηγούμενη νύκτα της επίθεσης όπως συνέβη με τα άλλα δύο χωριά.
Οι κάτοικοι της αντιλήφθηκαν την Γερμανική εξόρμηση μόνο όταν άρχισε η αεροπορική επιδρομή εναντίον
και των τριών χωριών που ξεκίνησε κατά
τις 10 το πρωί. Ακόμη και οι μαθητές στο σχολείο έκαναν μάθημα μέχρι που φάνηκαν τα αεροπλάνα οπότε και αυτό σταμάτησε.
Οι περισσότεροι
άνδρες βρισκόντουσαν στα χωράφια τους
και στις δουλειές τους Ετσι όταν άρχισε
η αεροπορική επιδρομή έτρεξαν σχεδόν όλοι προς το ποτάμι που υπάρχει στην περιοχή, που
το μέρος ήταν κατάλληλο για προστασία. Και όταν αντιλήφθηκαν περί τίνος ακριβώς
επρόκειτο, κάποιοι πήγαν προς την
τοποθεσία «Μονοπρίνου Βρύση» που το μέρος ήταν αρκετά κατάλληλο. Φρόντισαν παράλληλα
να ειδοποιήσουν τις γυναίκες και τα παιδιά τους να τους ακολουθήσουν για να φύγουν όσο το δυνατόν πιο σύντομα για να πάνε μακριά από το
χωριό.
Πράγματι τα
περισσότερα γυναικόπαιδα της Μονής έφυγαν τελικά από το χωριό σταδιακά μέχρι το βράδυ, κυρίως
μέσω της περιοχής «Μονοπρίνου Βρύση», βοηθούμενα και καθοδηγούμενα από τους άνδρες που ευρίσκοντο εκεί. Μετέβησαν
σε γειτονικά χωριά όπως το Ροδοβάνι, τα Καμάρια κτλ.
Οι Γερμανοί αρχικά δεν πείραζαν τις γυναίκες του χωριού.
Γι αυτό και πολλές παρέμειναν μέσα σε αυτό και μάλιστα κάποιες γριές κρυφά προσπαθούσαν να σβήσουν την φωτιά από τα
σπίτια που λίγο πριν τους είχαν βάλει οι Γερμανοί για να τα κάψουν . Όμως μετά το
μεσημέρι της πρώτης μέρας της επιδρομής,
που έμαθαν για όσα συνέβησαν στο Κουστογέρακο και άρχισαν
να καταφθάνουν στην περιοχή των τριών χωριών πολλές και ισχυρές στρατιωτικές ενισχύσεις , οι Γερμανοί άλλαξαν τακτική. Γι αυτό και όλες
οι γυναίκες και τα παιδιά που παρέμεναν
στο χωριό κοίταζαν πως θα μπορέσουν να απομακρυνθούν από αυτό, κυρίως μέσω της
προαναφερθείσας διαδρομής.
Η διαδικασία της απομάκρυνσης
στα άλλα χωριά δεν ήταν πάντα απλή. Τα αεροπλάνα, τα στούκας, πετούσαν σε πολύ χαμηλό ύψος πάνω από την
περιοχή, σχεδόν λίγο πιο πάνω από τα ψηλά δένδρα, και όταν έβλεπαν κινήσεις ανθρώπων άρχιζαν να τους
πολυβολούν.
Αλλά και οι στρατιωτικές δυνάμεις που
κατέφθαναν στην περιοχή των τριών χωριών από διάφορες κατευθύνσεις, ιδιαίτερα,
μετά την είδηση για την σύγκρουση στο Κουστογέρακο , δεν επέτρεπαν την
απρόσκοπτη μετάβαση τους όπου ήθελαν, χωρίς ιδιαίτερη προφύλαξη. Γι αυτό και η
διαδικασία της απομάκρυνσης κράτησε σύμφωνα με μαρτυρίες μέχρι που σκοτείνιασε.
Τα θύματα αυτής της
μεγάλης γερμανικής επιδρομής στο χωριό Μονή ήσαν:
1)Δημήτριος
Σταυριανουδάκης, ηλικιωμένος που εκτελέστηκε ενώ έφευγε από το σπίτι του.
2)Εμμαν. Βαγιάκης.
Βρισκόταν μέσα στο σπίτι του και ήταν βαριά ασθενής. Οι Γερμανοί αφού τον σκότωσαν έβαλαν στο σπίτι φωτιά και
κάηκε και το σώμα του.
3)Ο Αντώνιος Σταυριανουδάκης. Ηταν μεγάλης ηλικίας. Εκτελέστηκε την επομένη
ημέρα της επίθεσης, όταν μόνος του επέστρεψε στο χωριό, επειδή λόγω ελαττωμένης όρασης δεν μπορούσε να παρακολουθήσει τα γενόμενα.
4)Η Αμαλία Σηφαλάκη. Ηταν
ηλικιωμένη και δεν μπορούσε να απομακρυνθεί από το σπίτι της. Ετσι εκεί κοντά την
βρήκαν και την σκότωσαν οι Γερμανοί.
5)Η Ευαγγελία Λαμπουσάκη.
Ασθενής και ηλικιωμένη. Εκτελέστηκε από
τους Γερμανούς όταν την συνάντησαν έξω από το χωριό.
6)Αριστείδης
Σταυριανουδάκης. Ενώ αρχικά είχε απομακρυνθεί από το χωριό επέστρεψε σε αυτό με
άλλους εκτελώντας αποστολή που του είχε ανατεθεί. Όμως συνελήφθη και μεταφέρθηκε στην εκκλησία της "Παναγίας της
Κεράς" του χωριού Μονή. Προσπαθώντας να δραπετεύσει εκτελέστηκε.
Κατά την καταστροφή των 3
χωριών, έχασαν την ζωή τους δεκαεννέα τους κάτοικοι.
Στις συνθήκες που τότε
επικράτησαν στην ευρύτερη περιοχή, δηλαδή στον πολύ μεγάλο αριθμό Γερμανικών
δυνάμεων που κατέφθασαν στην περιοχή και την διάταξη τους, τον μικρό αριθμό των
ανταρτών και με ελάχιστο εξοπλισμό και την μορφολογία της περιοχής, το μόνο
μέρος που προσφερόταν για σύγκρουση με τους επιδρομείς ήταν ο ορεινός όγκος
πάνω από το Κουστογέρακο, πράγμα που και συνέβη.
Οι χιλιάδες Γερμανοί
στρατιώτες που κατέφθασαν στην περιοχή από
πολλές κατευθύνσεις, δηλαδή από Κάνδανο, Παλαιόχωρα, Ομαλό κτλ, δημιούργησαν
ένα στενό κλοιό γύρω από την ευρύτερη περιοχή των χωριών αυτών. Η περιοχή
κηρύχθηκε απαγορευμένη ζώνη και δεν επέτρεπαν την κυκλοφορία των κατοίκων μέσα
σε αυτήν για αρκετό διάστημα.
Οι κάτοικοι των τριών
χωριών μέσα σε λίγο μόνο χρόνο είδαν τον κόπο μιας ζωής να γίνεται παρανάλωμα
της φωτιάς. Γενικά υπέστησαν τεράστιες
ταλαιπωρίες, είδαν να καταστρέφονται όλα τα σπίτια και τα υπάρχοντα τους και πέρασαν μεγάλες στερήσεις.
Η αντιστασιακή
δραστηριότητα των κατοίκων συνεχίστηκε και τα υπόλοιπα χρόνια μέχρι την
απελευθέρωση. Μάχες και συμπλοκές
διεξήχθησαν και μέσα στην επαρχία Σελίνου αλλά και έξω από αυτήν με συμμέτοχους
και τριοχωρίτες.
Όμως όλα αυτά δεν είναι
δυνατόν να αναφερθούν στον περιορισμένο
χρόνο μια ομιλίας. Σίγουρα όμως είναι
γεγονότα που πρέπει επαρκώς να καταγραφούν και αναδειχθούν αφού αποτελούν την
ιστορία του τόπου μας.
Βαρύς είναι ο απολογισμός
των θυμάτων αλλά και των καταστροφών που έγιναν στα τρία χωριά, δηλαδή τη Μονή,
το Λιβαδά και το Κουστογέρακο κατά την διάρκεια της Γερμανικής κατοχής. Οι
φονευθέντες κάτοικοι της περιοχής ανέρχονται σε 38. Επίσης αρκετοί τραυματίστηκαν. Αλλοι πάλι έχασαν την ζωή τους
λόγω των κακουχιών που υπέστησαν. Τα σπίτια των χωριών καταστράφηκαν ολοκληρωτικά, αφού τα
βομβάρδισαν, τα έκαψαν και τα ανατίναξαν.
Αυτό πάντως που είναι
σίγουρο, είναι ότι οι άνδρες που πλαισίωσαν τις αντιστασιακές οργανώσεις και
ομάδες στο Σέλινο και τα φυλάκια στην Μαδάρα, επέδειξαν πάντα γενναιότητα και ηρωισμό
και προσέφεραν μεγάλες υπηρεσίες στην
υπόθεση της απελευθέρωσης της Κρήτης .
Το ελληνικό κράτος
αναγνώρισε τις θυσίες που υπέστησαν τα τρία χωριά και κατέταξε την κοινότητα
Σούγιας που τα περιλαμβάνει στην κατηγορία των μαρτυρικών χωριών. Σχετικό είναι το προεδρικό διάταγμα με αριθμό 99
που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 97 της 16-3-2000, τεύχος Α!
Κυρίες και κύριοι
Πέρασαν 73 χρόνια από
τότε που η περιοχή μας έζησε αυτές τις τραγικές ημέρες. Τότε που οι δικοί μας άνθρωποι αγωνίστηκαν
σκληρά , για να κρατήσουν ελεύθερη την πατρίδα τους και να αποτινάξουν την
δουλεία που τους επέβαλε ο κατακτητής.
Ετσι τελικά μας παρέδωσαν μια πατρίδα ελεύθερη.
Γι αυτό εκδηλώσεις σαν την σημερινή, με
τις οποίες τους τιμούμε για τον αγώνα και την προσφορά τους, είναι αναγκαίες να γίνονται.
Επίσης εκδηλώσεις σαν τη
σημερινή, σίγουρα αποτελούν φραγμό και σε όλους όσους επιθυμούν να παραποιήσουν
την ιστορία του τόπου μας, για να εξυπηρετήσουν τις δικές τους σκοπιμότητες.
Ακόμη δεν έχει κοπάσει ο θόρυβος από όσα διαδραματίστηκαν στις δικαστικές
αίθουσες, γιατί κάποιοι θέλησαν να συκοφαντήσουν και ακυρώσουν τους αγώνες που
διεξήγαγαν οι συμπατριώτες μας για να αντιμετωπίσουν τους εισβολείς κατά τη Μάχη της Κρήτης.
*Προέδρου
του Συλλόγου Επιστημόνων Σελίνου
